TÜRK-İŞ araştırmasına göre Şubat ayında açlık sınırı 4.553 TL yoksulluk sınırı 15.140 TL'ye çıktı
TÜRK-İŞ (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) Şubat ayı 'Açlık ve yoksulluk sınırı' araştırması sonuçları şöyle:
Gıda ürünlerinde KDV'nin %1'e düşürülmesi 14 Şubat'ta etiketlere yansıdı. Ancak öncesinde
yükselmiş olan başta yumurta ve un gibi temel gıda ürünleri ile yükselişi durdurulamayan meyvesebze fiyatları yüzünden vatandaşın reel geliri bu ayda da geriledi. Özellikle taze sebze-meyve,
üretim ve tedarik maliyetlerinin yanında ürün azlığından dolayı cep yakmaya devam etti. Resmi
verilere göre gübre ve toprak geliştiricilerin fiyatlarındaki yükseliş %150'yi aştı. Markette ve pazarda
sepet tutarı arttıkça zorlanan tüketici, almaktan vazgeçip ürünlerin bazılarını bırakmaya başladı.
Akaryakıt, doğalgaz, elektrik gibi enerji giderleri de hane halkı üzerinde büyük bir yük oluşturmaya
devam etti.
Rusya ve Ukrayna'dan ithal edilen buğday, arpa, soya, mısır, ayçiçeği gibi ürünlerin tedarikinin
bu araştırının hazırlandığı günlerde başlayan askeri operasyon sebebiyle eğer önlem alınmazsa
önümüzdeki aylarda ülkemizdeki un, ekmek, yumurta, et ve bitkisel yağların fiyatlarının
yükselmesine neden olabileceği uzmanlar tarafından ifade edildi.
TÜRK-İŞ Araştırmasının 2022 Şubat ayı sonucuna göre;
Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için
yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı)4.552,56
TL'ye,
Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım,eğitim,
sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam
tutarı (yoksulluk sınırı) 15.139,90 TL'ye,
Bekâr bir çalışanın 'yaşama maliyeti' ise aylık 5.969,80 TL'ye yükseldi.
Un, yumurta, yeşil mercimek, yeşil ve siyah zeytin, reçel, pekmez, baharatlar ile meyvesebzelerdeki fiyat artışları 14 Şubat itibariyle raflara yansıyan KDV indiriminin etkisini bertaraf ederek gıda enflasyonunun bu ayda da yükselmesine neden oldu.
TÜRK-İŞ'in verileri temel alındığında "mutfak enflasyonu"ndaki değişim Şubat 2022 itibariyle
şu şekilde gelişti:
Ankara'da yaşayan dört kişilik bir ailenin "gıda için" yapması gereken asgari
harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre % 7,12 oranındagerçekleşti.
Son on iki ay itibariyle artış oranı % 66,38 olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan derlenen fiyatlara göre, gıda
ürünlerinde Şubat 2022 itibariyle gözlemlenen değişim harcama gruplarınagöre şu şekilde
oldu:
Süt, yoğurt, peynir grubunda;
Süt, peynir ve yoğurt fiyatlarında KDV indirimi ile fiyatlarda gerileme görüldü.
Ayrıca market markalı ürünlerde ilave indirimler olduğu gözlemlendi. Artık
raflarda yağlı olarak satılan sütlerdeki yağ oranları %3,3'lerden %2,5'lara kadar
geriledi.
Et, tavuk, balık, kurubaklagil, yağlı tohum ürünlerinin bulunduğugrupta;
Dana kıyma, kuşbaşı ve kuzu kuşbaşında KDV indirimin etkisiyle fiyat düşüşleri
yaşandı. Balık fiyatları sabit kaldı. Tavuktaki fiyat düşüşü ise %7'den az oldu.
Yumurtada %7'nin üzerinde hızlı bir yükseliş gözlemlendi. Bakliyat ürünlerinden
yeşil mercimekte fiyat KDV indiriminden de yüksek oldu. Kırmızı mercimek
düşerken nohut ve kuru fasulye fiyat yeşil mercimekte fiyat KDV indiriminden de yüksek oldu. Kırmızı mercimek
düşerken nohut ve kuru fasulye fiyatlarında %7'nin altında fiyat artışı yaşandı.
Bazı bakliyat markaları maliyetleri düşürmek amacıyla ambalajlarını daha ince bir
malzemeyle değiştirdi.
Ekmek ve tahıllar grubunda;
Ekmeğin fiyatında bu ay bir değişim gözlemlenmedi. Bu harcama grubunda yer
alan gıda kalemlerinden bulgur ve pirinçte fiyat %7'den az arttı ancak un hızlı bir
yükselişle %7'den fazla yükseldi. İrmik ve makarna fiyatında azalış tespit edildi.
Taze sebze-meyve grubunda;
Semt pazarlarında maydanoz 3 TL'ye kıvırcık 8 TL'ye, yeşil soğanın kilosu 12 TL'ye
yükseldi. Fiyat artışında sera ürünleri liderliği paylaştı; salatalık ve domates 15 TL'ye
çıktı. Patlıcan, kabak, biber 20 TL'den satıldı. Sadece havuç ve balkabağının fiyatı
sabit kaldı, fiyatı düşen sebze olmadı. Ortalama sebze kg fiyatı 10,74 TL oldu.
Portakal ve mandalina fiyatları sabit kalırken semt pazarlarında en çok tercih edilen
diğer tüm meyvelerde fiyatlar yükseldi. Fiyatı düşen meyve olmadı. Ortalama meyve
kg fiyatı 10,38 TL'ye çıktı. 22'si sebze ve 9'u meyve olmak üzere toplam 21 üründeki
fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 10,56
TL'ye kadar yükseldi.
Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta;
Ayçiçek yağı ve tereyağının fiyatları düştü. Zeytinyağı ve margarinin fiyatı %7'den
az düşüş gördü.
Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden;
Siyah ve yeşil zeytin, reçel ve pekmez fiyatı KDV indiriminden daha çok arttı. Tuz,
ıhlamur, çaydaki düşüş ise %7'den az oldu.
